Strottenhoofdkanker: wat is het, oorzaken, symptomen en meer
Wat is strottenhoofdkanker? Hoe ontstaat het en wat zijn symptomen? Lees alles over deze vorm van hoofd-halskanker en wanneer het belangrijk is om naar een arts te gaan.
Wat is strottenhoofdkanker? uitklapper, klik om te openen
Strottenhoofdkanker is een zeldzame vorm van kanker die ontstaat in het slijmvlies van het strottenhoofd. Een ander woord voor strottenhoofd is ‘larynx’. Daarom heet deze vorm van hoofd-halskanker ook wel 'larynxcarcinoom'.
In tegenstelling tot voorbijgaande heesheid komt kanker in het strottenhoofd weinig voor. Per jaar wordt in Nederland bij ongeveer 700 mensen kanker geconstateerd in het strottenhoofd.
Omdat de ziekte zeldzaam is, wordt de behandeling van strottenhoofdkanker uitgevoerd in slechts enkele gespecialiseerde centra. Het UMC Utrecht is één van die behandelcentra.
Het strottenhoofd
Het meest zichtbare deel van het strottenhoofd is de ‘adamsappel’. Het bevindt zich tussen het gebied onder de kin en boven de luchtpijp. Het strottenhoofd heeft vier belangrijke functies:
- Het openhouden van de luchtweg, zodat er lucht in de longen kan komen
- Het afsluiten van de luchtweg om te voorkomen dat eten en drinken in de longen terecht kunnen komen
- Het afsluiten van de luchtweg om druk te kunnen opbouwen, om bijvoorbeeld te kunnen persen
- Het maken van geluid met de stembanden, zodat mensen kunnen spreken
Bij de meeste mensen (meer dan 400) zit de tumor op de stembanden, bij ongeveer 300 mensen zit deze net boven de stembanden. Heel soms zit de tumor onder de stembanden. Het komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, meestal boven de leeftijd van 50 jaar.
Symptomen van strottenhoofdkanker uitklapper, klik om te openen
Bij strottenhoofdkanker ontstaan symptomen vaak geleidelijk.
Klachten bij strottenhoofdkanker
Strottenhoofdkanker kan de volgende klachten geven:
- Een pijnlijke zweer in de keel die niet binnen 3 weken geneest;
- Pijn, vooral bij slikken, die soms uitstraalt naar de oren;
- Heesheid, die langer dan 3 weken aanhoudt;
- Benauwdheid, of een zware, hoorbare ademhaling
- Moeilijker slikken, vaak met gewichtsverlies;
- Een of meerdere zwellingen in de hals.
Oorzaken en risicofactoren van strottenhoofdkanker uitklapper, klik om te openen
Hoe strottenhoofdkanker precies ontstaat weten we niet. Wel zijn er risicofactoren die van invloed kunnen zijn op het ontstaan van strottenhoofdkanker, zoals roken, of het drinken van (veel) alcohol. Soms komt strottenhoofdkanker in de familie voor.
Risicofactoren die kans op strottenhoofdkanker kunnen vergroten
- Roken
- Veel alcohol drinken (meer dan 4 glazen per dag)
- Erfelijke aanleg:
Het is belangrijk om te weten of strottenhoofdkanker in uw familie voorkomt. Specifieke geassocieerde genen zijn echter nog niet bekend.
Kun je strottenhoofdkanker voorkomen? uitklapper, klik om te openen
We weten niet goed wat de oorzaak is van strottenhoofdkanker. Daarom is het ook lastig te zeggen hoe je strottenhoofdkanker kunt voorkomen.
Het beste wat u kunt doen om strottenhoofdkanker te voorkomen is stoppen met roken. Ook helpt een gezonde leefstijl bij het voorkomen van kanker: matig met alcohol, neem gezonde voeding en beweeg voldoende.
Uitzaaiingen van strottenhoofdkanker uitklapper, klik om te openen
Bij sommige mensen met strottenhoofdkanker wordt de ziekte pas laat ontdekt. Dan kunnen er al uitzaaiingen aanwezig zijn. Ook kan strottenhoofdkanker uitzaaien als de ziekte na de eerste behandeling weer terugkomt.
Bij een uitzaaiing zitten er kankercellen van de strottenhoofdkanker op een andere plek in het lichaam. Bij strottenhoofdkanker is er kans dat de ziekte uitzaait naar de lymfeklieren in de hals of bijvoorbeeld naar de longen of botten. Of genezing mogelijk is, hangt af van de plek van de uitzaaiing.
Strottenhoofdkanker bij mannen en vrouwen uitklapper, klik om te openen
Strottenhoofdkanker komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
Strottenhoofdkanker in cijfers uitklapper, klik om te openen
- Per jaar wordt in Nederland bij ongeveer 700 mensen kanker geconstateerd in het strottenhoofd;
- Bij de meeste mensen (meer dan 400) zit de tumor op de stembanden;
- Bij ongeveer 300 mensen zit deze net boven de stembanden;
- Heel soms zit de tumor onder de stembanden.
- De meeste mensen met strottenhoofdkanker zijn ouder dan 50 jaar;
- Het komt vaker voor bij mannen dan vrouwen.
Onderzoek strottenhoofdkanker uitklapper, klik om te openen
Wanneer u klachten heeft, die wijzen op strottenhoofdkanker, kan de huisarts of medisch specialist onderzoek doen. Zo kunnen we uitsluiten dat u strottenhoofdkanker heeft of kan de diagnose larynx-carcinoom gesteld worden.
Gevolgen van strottenhoofdkanker uitklapper, klik om te openen
Strottenhoofdkanker kan gevolgen hebben op uw dagelijks leven. Tijdens de behandeling, maar ook erna. Dit is voor iedereen anders. Het hangt af van de vorm van strottenhoofdkanker, maar ook van welke behandeling of combinatie van behandelingen u krijgt.
Is strottenhoofdkanker te genezen? uitklapper, klik om te openen
Strottenhoofdkanker is een ziekte die behandeld moet worden. De kans op genezing na de behandeling – dit noemen we de prognose - hangt sterk af van het stadium van de ziekte.
Mensen die de diagnose larynx-carcinoom in een vroeg stadium krijgen, hebben een goede kans op genezing. Ook als strottenhoofdkanker terugkomt, kun je nog genezen. Daarvoor is vaak aanvullende bestraling nodig.
Behandelen van strottenhoofdkanker uitklapper, klik om te openen
Welke behandeling u krijgt bij strottenhoofdkanker, verschilt voor iedereen. We vinden het belangrijk dat u als patiënt zo goed mogelijk op de hoogte bent van alle behandelopties en de voor- en nadelen die daarbij horen. Samen met uw behandelteam worden alle opties doorgenomen, zodat u samen tot een voor u passende behandeling kan komen.
Expertisecentrum voor hoofd-halskanker uitklapper, klik om te openen
Het UMC Utrecht is een expertisecentrum voor zeldzame aandoeningen op het gebied van hoofd-halskanker. Het ministerie van VWS heeft het UMC Utrecht aangewezen als expert in deze zorg.
Leven met en na strottenhoofdkanker uitklapper, klik om te openen
In het UMC Utrecht begrijpen we dat de diagnose larynx-carcinoom veel vragen en onzekerheid kan oproepen. We bespreken alle mogelijkheden met u en begeleiden u en uw naasten tijdens het gehele traject. Want ook het leven met en na strottenhoofdkanker is voor iedereen anders.
Emotionele gevolgen
De steun van een partner, een vriend of andere naaste is in het dagelijks leven belangrijk. Vraag hen mee bij uw bezoeken aan het ziekenhuis. Het is meestal fijn om een naaste te hebben die u kan helpen met het verwerken van de grote hoeveelheid informatie en u kan steunen tijdens de behandeling. Hier leest u meer over hulp en ondersteuning bij kanker.
De patiëntenvereniging HOOFD-HALS (PVHH) brengt mensen met strottenhoofdkanker met elkaar in contact. Ook kunt u hier terecht voor uitgebreidere informatie over het leven met en na strottenhoofdkanker.
Veelgestelde vragen
Wat zijn symptomen van strottenhoofdkanker?
Bij strottenhoofdkanker ontstaan symptomen vaak geleidelijk. Strottenhoofdkanker kan de volgende klachten geven:
- Een pijnlijke zweer in de keel die niet binnen 3 weken geneest;
- Pijn, vooral bij slikken, die soms uitstraalt naar de oren;
- Heesheid, die langer dan 3 weken aanhoudt;
- Benauwdheid, of zware, hoorbare ademhaling die steeds erger wordt
- Moeilijker slikken met gewichtsverlies;
- Zwellingen die in de hals of keelholte ontstaan.
Hoe groot is de kans op genezing bij strottenhoofdkanker?
Strottenhoofdkanker is een ziekte die zeker behandeld moet worden. De kans op genezing na de behandeling – dit noemen we de prognose - hangt sterk af van het stadium van de ziekte.
Mensen die de diagnose larynx-carcinoom in een vroeg stadium krijgen, hebben een goede kans op genezing. Ook als strottenhoofdkanker terugkomt, kun je nog genezen. Daarvoor is vaak aanvullende bestraling nodig.
Wat zijn de oorzaken van strottenhoofdkanker?
Hoe strottenhoofdkanker precies ontstaat weten we niet. Wel zijn er risicofactoren die van invloed kunnen zijn op het ontstaan van strottenhoofdkanker, zoals roken, veel alcohol drinken. Soms komt strottenhoofdkanker in de familie voor.
Hoe kan ik strottenhoofdkanker voorkomen?
Het beste wat u kunt doen om strottenhoofdkanker te voorkomen is stoppen met roken. Ook helpt een gezonde leefstijl bij het voorkomen van kanker: matig met alcohol, gezonde voeding en voldoende beweging.
Uw zorgverleners uitklapper, klik om te openen
In het UMC Utrecht zijn veel verschillende zorgverleners betrokken bij de behandeling van strottenhoofdkanker. Dit zijn uw zorgverleners:
Bree, R. de (Remco)
KNO-arts, Hoofd-hals Oncologisch Chirurg, afdelingshoofd HHCO
Braunius, W.W.
KNO-arts, Hoofd-hals Oncologisch Chirurg
Janssen, L.M. (Luuk)
KNO-arts, Hoofd-hals oncologisch chirurg
Rijken, J.A.
KNO-arts, Hoofd-hals oncologisch chirurg
Tijink, B.M.
KNO-arts, Hoofd-hals oncologisch chirurg
Cann, E.M. Van (Ellen)
Kaakchirurg, Hoofd-hals oncologisch chirurg
Dieleman, F.J.
Kaakchirurg, Hoofd-hals oncologisch chirurg
van Es, R.J.J.
Mond-, kaak- en aangezichtschirurg, Hoofd-hals oncologisch chirurg
Hoeben, B.A.W. (Bianca)
Radiotherapeut oncoloog
Ridder, M. de
Radiotherapeut, oncoloog
Smid, E.J.
Radiotherapeut-oncoloog
Devriese, L.A.
Internist-oncoloog
Stroes-Bogerd, M.A.
Verpleegkundig specialist
Westerink-van den Brink MANP, C.F.M. (Chantal)
Verpleegkundig specialist
Wetenschappelijk onderzoek strottenhoofdkanker uitklapper, klik om te openen
Het UMC Utrecht is een academisch ziekenhuis. Dit betekent dat we veel wetenschappelijk onderzoek doen. Wij voeren ook onderzoek uit naar strottenhoofdkanker. Daarmee willen we meer inzicht krijgen in deze ziekte en zo tot de beste behandeling te komen.
Vraag uw arts naar onderzoeken waar mensen met strottenhoofdkanker in het UMC Utrecht aan kunnen meedoen. Of een bepaalde studie voor u geschikt is, kunt u samen met uw behandelaar bespreken.
Meer weten over strottenhoofdkanker? uitklapper, klik om te openen
Wilt u meer weten over strottenhoofdkanker? Heeft u vragen over wat het is, oorzaken, symptomen en wanneer u naar een arts moet gaan? Bespreek uw vragen met uw arts. U kunt ook contact met ons opnemen.
Bekijk ook
Mijn patiënt verwijzen uitklapper, klik om te openen
Binnen de afdeling Hoofd-Hals Chirurgische Oncologie worden patiënten met een vermoedelijk of bewezen hoofd-halskanker multidisciplinair gediagnosticeerd, behandeld en vervolgd, gebruik makend van de landelijke richtlijnen.