Bij regionale anesthesie verdooft de anesthesioloog alleen een gedeelte van uw lichaam. De plaats van de ingreep wordt hiermee tijdelijk gevoelloos gemaakt.
Meer weten over (algehele) anesthesie >
Er zijn verschillende vormen van regionale anesthesie, waaronder de ruggenprik. De spinale en de epidurale ruggenprik worden hieronder uitgelegd. Net als de regionale zenuwblokkade.
Filmpje met uitleg van de ruggenprik (spinaal/epiduraal)
Scan de bovenstaande QR-code met uw telefoon om een video over dit onderwerp te bekijken. Of bekijk de video via:
This video is also available in:
🇬🇧 English | 🇩🇪 Deutsch | 🇹🇷 Türkçe
Spinale ruggenprik uitklapper, klik om te openen
Bij operaties aan de benen of onderbuik kunt u een spinale ruggenprik krijgen. Uw onderlichaam wordt enkele uren gevoelloos en kunt u niet bewegen. Het voordeel is dat u wakker bent. Veel anesthesiologen en chirurgen adviseren daarom een ruggenprik.
Bij kijkoperaties waarbij een stuk darm verwijderd wordt, geven we samen met de narcose ook een ruggenprik. In deze prik zitten pijnstillers voor de eerste 24 uur na de operatie. U hoeft daardoor minder morfine tabletten na de operatie te krijgen tegen de pijn. Dit is gunstig voor het herstel van uw darmen. De ruggenprik plaatsen we vlak voor u de narcose krijgt.
Hoe werkt de spinale ruggenprik?
U wordt meegenomen naar de operatiekamer. Wanneer u een infuus heeft gekregen en aangesloten bent aan alle kabeltjes om uw bloeddruk, zuurstofgehalte en hartslag te meten, vragen we u om te komen zitten.
Vervolgens mag u uw rug bol maken, waarna een deel van uw rug wordt gepoetst. Dit voelt koud aan en gebeurt om ervoor te zorgen dat er geen bacteriën via de huid van uw rug uw lichaam in komen. De anesthesioloog voelt nog een keer goed naar uw wervels en brengt vervolgens voorzichtig een dunne naald in, tussen twee werveluitsteeksels. Dan wordt de verdoving ingespoten.
Binnen enkele minuten wordt het onderste gedeelte van uw lichaam gevoelloos. Ook kunt u uw benen tijdelijk niet meer bewegen. Afhankelijk van het medicijn dat u heeft gekregen en de duur van de ingreep, kan het 1,5 tot 5 uur duren voordat de verdoving volledig is uitgewerkt.
Veelgestelde vragen
Wat zijn de voordelen van de spinale ruggenprik?
- U blijft wakker en bent dus op de uitslaapkamer en afdeling niet ‘suf en slaperig'
Hierdoor kunt u sneller eten en drinken en op de afdeling aan uw herstel werken. Voor knie- en heupvervangingen vindt de orthopeed het belangrijk dat u na de operatie zo snel mogelijk begint met oefenen. Daarom heeft deze techniek onze voorkeur. - Minder misselijkheid op de uitslaapkamer dan bij narcose
- Duurzamer voor het milieu
Wat zijn de nadelen van een spinale ruggenprik?
- Onvoldoende pijnstilling
Het kan voorkomen dat de ruggenprik u onvoldoende pijnstilling geeft. De anesthesioloog zal dan nog wat extra medicatie kunnen geven. In andere gevallen is het soms nodig om dan alsnog voor algehele anesthesie (narcose) te kiezen. - Vagale reactie/lage bloeddruk
Uw bloeddruk kan dalen tijdens of na het prikken. Dit kunt u in het begin voelen als een licht gevoel in het hoofd. Als u dit merkt, geeft het bij ons aan. Wij kunnen dit namelijk snel behandelen met medicijnen en u voelt dat soms eerder dan dat wij het meten. - Rugpijn
Sommige patiënten geven tot een aantal dagen na de prik, pijn aan ter hoogte van de plaats waar geprikt is. Dit gaat zoals gewone rugpijn na een aantal dagen tot weken over. Mocht de pijn toenemen of krijgt u koorts, neem dan contact op met de anesthesioloog. - Moeite met plassen
Zolang de verdoving werkt, kunt u niet plassen. Bij operaties langer dan 2 uur krijgt u een urinecatheter. Na de operatie meten we op de uitslaapkamer of uw blaas vol is met een echo. Als de blaas vol is mag u pas naar de afdeling of naar huis als u geplast heeft. Is de blaas leeg dan geven we u instructies mee binnen welke tijd u moet kunnen plassen. - Hoofdpijn
Het kan zijn dat u hoofdpijn heeft na de ruggenprik. Dit is hoofdpijn die erger wordt bij overeind zitten en minder erg bij liggen. Meestal verdwijnen deze klachten vanzelf binnen een week. Mochten de klachten aanhouden of zo hevig zijn dat u in bed moet blijven, neem dan contact op met de anesthesioloog. U kunt van maandag tot en met vrijdag 8:00 tot 17:00 uur de polikliniek anesthesiologie bellen via 088-7558805. - Zeer zeldzaam: zenuwbeschadiging of verlamming
Sommige mensen zijn bang om door een ruggenprik verlamd te raken of zenuwbeschadiging te krijgen. Dit is zeer zeldzaam, maar kan soms optreden door een ontsteking of een bloeding bij het doorgebruiken van bloedverdunners. Met de voorzorgsmaatregelen die wij nemen is de kans hierop rond de 1 op 10.000.
Is een ruggenprik pijnlijk?
De meeste mensen geven aan dat de prik minder pijnlijk is dan ze verwacht hadden. Mocht de prik toch pijnlijk zijn, geef het aan. Dan kunnen we in overleg met u medicijnen geven om de pijn te verminderen.
Zie en hoor ik wat er tijdens de operatie gebeurt?
Nee. U ziet niets, want daar zitten doeken voor. U kunt de chirurg horen praten. Wij praten ook met u en vinden het gezellig met u te praten. Wij zetten de radio aan en u mag de muziek uitkiezen als u wilt. Vindt u het toch te spannend worden, dan kunnen we u meestal een licht slaapmiddel geven via het infuus.
Moet ik nuchter zijn?
Ja, u moet voor ingrepen onder plaatselijke anesthesie nuchter zijn. Net zoals bij algehele anesthesie, voor het geval er alsnog algehele anesthesie nodig is. Lees meer over nuchter zijn.
Wanneer mag ik naar huis na een ruggenprik?
- Als uw ingreep in dagbehandeling is dan kunt u na een ruggenprik ook naar huis. Wel moet de verdoving uitgewerkt zijn. Ook moet u geplast hebben voordat u naar huis gaat. De uitzondering is wanner uw blaas al leeg is na de operatie. U hoeft dan niet te plassen. Wel krijgt u uitleg mee binnen welke tijd u wel moet plassen. Na het uitwerken van de verdoving kan het zijn dat u pijn gaat voelen. Start daarom tijdig met uw pijnmedicatie. U krijgt daarom een uitleg mee welke medicijnen u kunt innemen.
- Het is het niet toegestaan zelfstandig naar huis te gaan. Iemand die u kent, moet u op komen halen.
Epidurale ruggenprik uitklapper, klik om te openen
De anesthesioloog kan in overleg met u besluiten om vlak voor de operatie een epidurale ruggenprik te geven. Deze vorm van anesthesie is in de uitvoering vergelijkbaar met de spinale ruggenprik. Bij deze techniek wordt er alleen een slangetje in de rug achtergelaten om de eerste dagen na de operatie pijnstilling te kunnen geven. Chirurgen en anesthesiologen adviseren een epidurale ruggenprik bij grote pijnlijke ingrepen in de borstkas of buik.
Hoe werkt de epidurale ruggenprik?
De epidurale ruggenprik kan in de voorbereidingsruimte of op de operatiekamer gegeven worden. Dit is afhankelijk van het tijdstip van uw operatie. Wanneer u een infuus heeft gekregen en aangesloten bent aan de bloeddruk-, zuurstofgehalte- en hartslagmeters, vragen we u om te komen zitten.
Vervolgens mag u uw rug bol maken, waarna een deel van uw rug wordt gepoetst. Dit voelt koud aan en gebeurt om ervoor te zorgen dat er geen bacteriën via de huid van uw rug uw lichaam in komen. De anesthesioloog voelt nog een keer goed naar uw wervels. Vervolgens wordt met een naald verdovingsvloeistof gegeven om de ruggenprik zelf te verdoven. De anesthesioloog begint dan met de ruggenprik.
Het is heel belangrijk dat u goed stil zit. Tussen twee werveluitsteeksels wordt een naald ingebracht. Erdoorheen wordt een dun slangetje opgeschoven. De naald wordt uit uw rug gehaald en het dunne slangetje blijft in uw rug achter. Er wordt een klein beetje verdoving gegeven, en er wordt gecontroleerd of u uw benen nog goed kunt bewegen. Het slangetje wordt heel goed vastgeplakt en u kunt hier ook gewoon op liggen.
Na de operatie gaat u vanaf de uitslaapkamer naar de afdeling. De anesthesioloog of een speciaal opgeleide verpleegkundige komt dagelijks bij u langs voor controle. Tijdens de operatie krijgt u een urinekatheter om te meten of u voldoende plast. Deze blijft op de afdeling zitten zolang de epidurale ruggenprik werkt. Door de pijnstillers kunt u minder goed voelen dat u moet plassen.
Veelgestelde vragen
Wat zijn de voordelen van de epidurale ruggenprik?
We adviseren deze ruggenprik bij grote pijnlijke ingrepen in de borstkas of buik. Pijnstilling via de epidurale ruggenprik werkt alleen op de plek van de operatie. De ruggenprik heeft geen invloed op uw bewustzijn (u wordt er dus niet slaperig of suf van) en werkt alleen lokaal, dus precies op de plek waar de pijn zit. U heeft daardoor minder pijnstillers nodig zoals morfine, en dus ook geen bijwerkingen van deze middelen.
Het verschil met een spinale ruggenprik is dat u uw benen nog wel kunt bewegen. Tijdens de operatie krijgt u ook nog algehele anesthesie (narcose).
Wat zijn de nadelen van een epidurale ruggenprik?
- Vagale reactie/lage bloeddruk
Uw bloeddruk kan dalen tijdens of na het prikken. Dit kunt u in het begin voelen als een licht gevoel in het hoofd. Als u dit merkt, geeft het bij ons aan. Wij kunnen dit namelijk behandelen met medicijnen en u voelt dat soms eerder dan dat wij het meten. - Onvoldoende pijnstilling
Het kan voorkomen dat de ruggenprik u onvoldoende pijnstilling geeft. Als u pijn heeft kan de anesthesioloog dan nog wat extra medicatie geven of het slangetje een klein stukje ondieper doen. In andere gevallen is het soms nodig om alsnog sterke pijnstillers via het infuus geven. - Rugpijn
Sommige patiënten geven tot een aantal dagen na de prik, pijn aan ter hoogte van de plaats waar geprikt is. Dit gaat zoals gewone rugpijn na een aantal dagen tot weken over. Mocht de pijn toenemen of krijgt u koorts, neem dan contact op met de anesthesioloog. - Hoofdpijn
Bij één op de 100 mensen met epidurale pijnbestrijding komt het voor dat de ruimte rond het ruggenmerg (de spinale ruimte) wordt aangeprikt. Er kan dan vocht lekken uit die ruimte. Het gevolg is hoofdpijn. De hoofdpijn wordt erger bij overeind zitten en minder erg bij liggen. Het is een vervelende maar onschuldige complicatie. Meestal verdwijnen deze klachten vanzelf binnen een week. Mochten de klachten aanhouden of zo hevig zijn dat u in bed moet blijven, neem dan contact op met de anesthesioloog. U kunt van maandag tot en met vrijdag 8:00 tot 17:00 uur de polikliniek anesthesiologie bellen via 088-7558805. - Zeer zeldzaam: zenuwbeschadiging of verlamming
Sommige mensen zijn bang om door een ruggenprik verlamd te raken of zenuwbeschadiging te krijgen. Dit is zeer zeldzaam, maar kan soms optreden door een ontsteking of een bloeding bij het doorgebruiken van bloedverdunners. Met de voorzorgsmaatregelen die wij nemen is de kans hierop rond de 1 op 10.000.
Is een ruggenprik pijnlijk?
De meeste mensen geven aan dat de prik minder pijnlijk is dan ze verwacht hadden. Mocht de prik toch pijnlijk zijn, geef het aan. Dan kunnen we in overleg met u medicijnen geven om de pijn te verminderen.
Zie en hoor ik wat er tijdens de operatie gebeurt?
Nee, want na de epidurale ruggenprik krijgt u nog narcose (algehele anesthesie).
Moet ik nuchter zijn?
Ja, want na de epidurale ruggenprik krijgt u nog narcose (algehele anesthesie). Lees meer over nuchter zijn.
Regionale zenuwblokkade uitklapper, klik om te openen
Bij een operatie aan arm of been kan de anesthesioloog in overleg met u besluiten om een lichaamsdeel plaatselijk te verdoven. Dit noemen we een regionale zenuwblokkade.
Bij operaties aan de buik, borsten of borstkas geven we ook zenuwblokkades om het pijnlijke gebied te verdoven. Dit type zenuwblokkades plaatst de chirurg of anesthesioloog als u slaapt, ter hoogte van de wond. Van tevoren bespreken we met u of uw operatie hiervoor in aanmerking komt.
Filmpje met uitleg van de zenuwblokkade
Scan de bovenstaande QR-code met uw telefoon om een video over dit onderwerp te bekijken. Of bekijk de video via:
This video is also available in:
🇬🇧 English | 🇩🇪 Deutsch | 🇹🇷 Türkçe
Hoe werkt een regionale zenuwblokkade?
Deze blokkade wordt in de voorbereidingsruimte gegeven. We starten zodra u een infuus heeft gekregen en bent aangesloten aan alle kabeltjes, om uw bloeddruk, zuurstofgehalte en hartslag in de gaten te houden. De anesthesioloog kijkt met een echo waar uw zenuwen zitten. Om dit deel van het lichaam gevoelloos te maken, krijgt u een prik met verdoving in de hals of oksel (arm) of aan de voor-/achterzijde van het been. Ook kunt u uw arm of het been vaak dan niet meer bewegen.
Na het prikken moet het verdovingsmiddel 30 minuten inwerken. Deze verdoving werkt meestal 12-24 uur. Indien de verdoving langer dan 24 uur aanhoudt, neemt u dan contact op met de anesthesioloog.
Bij pijnlijke operaties kan ook een dun slangetje rondom de zenuwen worden ingebracht. We geven dan de eerste dagen na de operatie via dit slangetje continu een klein beetje pijnstilling. Zodat de verdoving enkele dagen blijft werken.
Veelgestelde vragen
Wat zijn de voordelen van een regionale zenuwblokkade?
Deze blokkade werkt nog vele uren na de ingreep door, zodat u ook nog pijnstilling heeft na de operatie.
Wat zijn de nadelen van een zenuwblokkade?
- Onvoldoende pijnstilling
Soms kan het voorkomen dat de blokkade die u heeft gekregen onvoldoende pijnstilling geeft. In dat geval is het vaak nodig om u alsnog algehele anesthesie (narcose) te geven. Dit gebeurt bij 5 van de 100 mensen met een zenuwblokkade. - Tijdelijke verdoving ooglid
Bij een verdoving van de arm verdoven we soms een zenuw van uw ooglid mee. U kunt daardoor tijdelijk een hangend ooglid krijgen. Dit gebeurt bij 25 van de van de 100 mensen met een zenuwblokkade. - Tijdelijke verdoving middenrif
Bij een blokkade krijgt van de arm kan het voorkomen dat een gedeelte van het middenrif mee wordt verdoofd, maar de meeste mensen voelen dit niet. Mensen met ernstige longziektes kunnen hier last van hebben. Zij krijgen een benauwd gevoel. Als u dit merkt, vertel het dan aan de anesthesioloog. - Zeer zeldzaam: klaplong
In zeer zeldzame gevallen wordt er bij een blokkade van de arm met een prik in de schouder een klaplong geprikt. De kans is rond 1 op 5000. - Zeer zeldzaam: blijvende zenuwschade of verlamming
Sommige mensen zijn bang dat ze door deze verdoving zenuwschade krijgen of verlamd raken. Met de voorzorgsmaatregelen die we nemen is de kans hierop zeer klein, zo rond de 1 op 10.000.
Is een zenuwblokkade pijnlijk?
De meeste mensen geven aan dat de verdovingsprik minder pijnlijk is dan ze verwacht hadden. Mocht de prik toch pijnlijk zijn, geef het aan dan kunnen we in overleg met u medicijnen geven om de pijn te verminderen.
Zie en hoor ik wat er tijdens de operatie gebeurt?
Nee. U ziet niets, want daar zitten doeken voor. U kunt de chirurg horen praten. Wij praten ook met u en vinden het gezellig met u te praten. Wij zetten de radio aan en u mag de muziek uitkiezen als u wilt. Vindt u het toch te spannend worden, dan kunnen we u meestal een licht slaapmiddel geven via het infuus.
Moet ik nuchter zijn?
Ja, u moet voor ingrepen met een zenuwblokkade nuchter zijn. Net zoals bij algehele anesthesie, voor het geval er alsnog algehele anesthesie nodig is. Lees meer over nuchter zijn.
Wanneer mag ik naar huis na een zenuwblokkade?
- U hoeft niet te wachten tot de verdoving volledig is uitgewerkt. Zolang de arm verdoofd is moet u deze wel in een mitella dragen, zodat u de arm niet kunt bezeren. Bij een dergelijke verdoving van het been moet u krukken gebruiken en het been niet belasten. Ook hiervoor geldt dat u pijn kunt voelen als de verdoving is uitgewerkt. Begin daarom op tijd met uw voorgeschreven pijnmedicatie.
- Soms laten wij een dun slangetje achter bij de regionale verdoving. Dit kan zowel in de rug, als in de hals, lies of achterkant van het bovenbeen. U kunt niet naar huis zolang de pijnstilling via dit slangetje nog werkzaam is. De anesthesioloog of anesthesieverpleegkundige loopt dagelijks bij u langs en beoordeelt of het slangetje verwijderd kan worden.
Contact uitklapper, klik om te openen