'Perfectionisme, eigenlijk een verkeerde term'
Volgens het woordenboek is perfectionisme: ‘Ernaar streven dat taken perfect worden afgehandeld’. Veel mensen zeggen dan: Nou, dat heb ik niet. Bij mij is echt niet alles perfect. Een betere term zou zijn: ‘Angst om fouten te maken/het verkeerd te doen’.
Wat is perfectionisme? uitklapper, klik om te openen
De meeste jongeren vinden het niet leuk om fouten te maken. Maar sommige jongeren zijn (bijna altijd) bang om fouten te maken. Hun oplossing: zorgen dat je geen fouten maakt en je werk perfect doen. Ze vermijden dan het maken van fouten door situaties uit de weg te gaan waarin ze fouten zouden kunnen maken. Dit vermijden kan op twee manieren: niet meedoen aan een opdracht waarbij een fout gemaakt kan worden. Of met overdreven veel (in)spanning heel erg goed werk af leveren. Dit is dus iets anders dan ‘gewoon je best doen’, en te genieten als je mooi werk hebt gemaakt.
Herken jij jezelf hierin? Dan hebben wij nieuws voor je: je bent niet alleen én je kunt er iets aan doen. Jongeren met perfectionisme/foutenangst werken vaak (te) hard en genieten eigenlijk niet echt van dingen goed doen. Ze zijn vooral opgelucht dat het goed is gegaan. Als je een fout maakt, is het normaal dat je daarvan baalt. Het is alleen niet oké als je hierdoor heel erg somber, boos of paniekerig wordt. Als dat regelmatig bij jou gebeurt, wordt het tijd om jouw foutenangst kleiner te maken.
Dat klinkt makkelijk maar… hoe kun je jouw foutenangst kleiner maken?
Handige tips
- Laat jouw foutenangst zien wie de baas is. Jij bent namelijk de baas over je eigen gedachten! Helpende gedachten kunnen zijn: Ik doe mijn best, maar niet te. Iedereen maakt wel eens fouten en dat is niet het einde van de wereld.
- Wees niet te streng voor jezelf. Je mag er zijn!
- Probeer fouten los te zien van jezelf: een fout maken zegt niks over jou als persoon, het maakt je geen mislukkeling.
- De enige manier om de baas te worden over jouw foutenangst is door het risico te nemen dat je fouten maakt. Van fouten maken kan je namelijk heel veel leren. Op deze manier doe je wat jij wil doen, wat je leuk vindt om te doen. En leer je dat fouten maken veel minder erg is dan je had gedacht. Maar let op: foutenangst geeft zich niet zomaar gewonnen: hij zal jou een enorm rotgevoel bezorgen. Dat is naar, want dat wil je niet…
- Het goede nieuws is: dat gevoel gaat weer weg. En dan ben JIJ de baas geweest, en heb je alle reden om heel trots te zijn op jezelf.
Bijbehorende opdrachten
- Bedenk welke dingen je zou doen als je geen foutenangst zou hebben. Die activiteiten ga je in oplopende moeilijkheidsgraad uitvoeren.
- Maak expres fouten. Klinkt misschien een beetje gek, maar op deze manier kan je ervaren dat een fout maken minder erg is dan je had gedacht.
- Leer trots te zijn op dappere stappen, en minder aandacht te besteden aan resultaten. “Ik heb het toch maar mooi geprobeerd”.
- Waarschijnlijk herkennen jouw gezinsleden ook wel een beetje van jouw foutenangst. Maak er een gezinsthema van: vier met elkaar overwinningen, wees trots op elkaar als iemand van jullie sterker is geweest dan de foutenangst, ongeacht het resultaat.
- Wees ervan bewust dat jij oké bent, zoals je bent. Laat je niet van de wijs brengen door jouw foutenangst. Die heeft hele strenge andere gedachten, maar daar luister je niet meer naar.
Aanvullende informatie uitklapper, klik om te openen
Wil je er nog meer mee aan de slag? Lees hier wat je nog meer kunt doen om je foutenangst te verminderen.
- Het werkboek van Mission Possible, waarbij jij als vaardigheid wilt leren: Sterker worden van jouw foutenangst.
- Je kunt het - Jessica van der Spek
- Wat kun je doen als je te veel piekert? - Dawn Huebner
- De baas van de piekerfabriek - Margreet van der Veen
- Ik en faalangst - Nathalie van Kordelaar en Mirjam Zwaan
- Het meisje dat nooit fouten maakte - Mark Pett en Gary Rubinstein
- www.spreektvoorzich.nl
Contact uitklapper, klik om te openen
Voor een afspraak hebt u een verwijzing nodig van uw huisarts of specialist, welke zal worden verwerkt en beoordeeld door het Advies- & aanmeldteam.
Polikliniek Ontwikkeling in Perspectief
Telefoonnummer: 088 755 7470 Email adres: secretariaat32@umcutrecht.nlHet secretariaat is op werkdagen bereikbaar van 8:00 tot 17:00.
De polikliniek Ontwikkeling in Perspectief bevindt zich in het UMC Utrecht op de afdeling Psychiatrie, niet in het WKZ.
Lees ook eens: