Het voorkomen van een val
Vallen is een onbedoelde, plotselinge gebeurtenis waarbij u op de grond terechtkomt. Hierbij kan schade ontstaan aan het lichaam, zoals schaafwonden, kneuzingen maar ook breuken. Uit onderzoek blijkt dat tenminste 25 procent van alle zelfstandig wonende ouderen boven de 70 jaar, eenmaal per jaar valt, en 15 procent valt tweemaal of vaker.
Wat zijn de oorzaken van vallen? uitklapper, klik om te openen
Vallen is geen ziekte, maar een gebeurtenis als gevolg van allerlei verschillende oorzaken.
- Ongeluk door de omgeving, bijvoorbeeld over een voorwerp struikelen.
- Loop- en/of balans problemen, bijvoorbeeld een verminderde spierkracht en een kleinere stapgrote.
- Duizeligheid.
- Flauwvallen.
- Verwardheid.
- Ziektes, bijvoorbeeld ernstige botontkalking en bloedarmoede.
- Medicijn gebruik.
- Moeite met toiletgang (urine/ontlasting).
- Slecht horen.
- Slecht zien; dit wordt aan het einde verder uitgelegd.
Gevolgen van vallen uitklapper, klik om te openen
Ook als een val niet leidt tot een verwonding van het lichaam, kan het door u als ingrijpend worden ervaren. Vaak ontstaat angst om een tweede keer te vallen, hierdoor kunt u zich onzeker voelen en minder gaan bewegen.
Dit kan er toe leiden dat u minder zelfstandig wordt. Ook kan dit er uiteindelijk voor zorgen dat een langere opnameduur in het ziekenhuis noodzakelijk is. Het voorkomen van een val is belangrijk. Iedereen wil immers zo lang mogelijk zelfstandig blijven. Dat kan door uw omgeving zo veilig mogelijk te maken en door zelf ook goed op te letten dat u geen onnodig risico loopt.
Wat kunt u zelf doen in het ziekenhuis? uitklapper, klik om te openen
Val door de omgeving
- Zorg dat het bed op de laagste stand staat als u in of uit bed wilt stappen.
- Klap uw nachtkastje voordat u gaat slapen in. Het nachtkastje is geen goede steun, het kan verreden worden en maakt daardoor juist dat u uit balans kunt raken.
- Zorg dat alles wat u nodig heeft, binnen handbereik is en op een vaste plek staat.
- Ruim rondslingerende spullen op. U kunt dit kwijt in uw kledingkast.
- Maak gebruik van de nachtverlichting.
Val door lopen en/of balans problemen
- Zorg voor goed passende schoenen met stroeve zolen tijdens het lopen, zodat u niet uitglijdt of struikelt.
- Probeer in beweging te blijven. Dit kan ook samen met uw bezoek. Overleg daarvoor even met de verpleegkundige of het kan en mag. Liever drie maal daags een klein stukje dan één keer een grote afstand lopen.
- Maak zonodig gebruik van een loophulpmiddel, zoals een rollator, looprek of loopstok. Indien u gebruik dient te maken van een hulpmiddel, zorg dan dat dit op de juiste hoogte afgesteld is. Een fysiotherapeut of ergotherapeut kan u hierbij helpen en met u oefenen hoe u het hulpmiddel op een juiste manier gebruikt.
- U kunt aan de fysiotherapeut vragen of u gebruikt kunt maken van bewegingsprogramma’s. Bewegingsprogramma’s zijn gericht op het blijven staan, evenwicht houden en versterkt lichaamsgewrichten. Het contactadres van deze organisatie kunt u vinden onder het kopje ‘Meer informatie’.
Val door duizeligheid en flauwvallen
- Zet de hoofdsteun van uw bed wat omhoog voordat u gaat slapen. Zodat de bloeddruk minder zakt bij het opstaan.
- Wanneer u opstaat, doe dit dan langzaam en blijf even op het randje van het bed zitten. Span de spieren van de benen een paar keer aan door de tenen van uw voeten omhoog te bewegen.
- Zet een stoel dicht bij uw bed, zodat u daarop kunt zitten wanneer u duizelig wordt.
Val door verwardheid
Als u verward bent kan het prettig zijn dat een familielid aanwezig is. In overleg met de verpleegkundige kunnen afspraken gemaakt worden over bezoek buiten de vastgestelde bezoektijden om.
Val door medicijn gebruik
Wees alert op het ontstaan van bijwerkingen zoals sufheid, stijfheid, verwardheid, duizeligheid en spierzwakte. Wanneer hier sprake van is geef dit dan door aan uw verpleegkundige.
Val door moeite met toiletgang (urine/ontlasting)
- Probeer te achterhalen hoe vaak u naar het toilet moet (welke tijden) zodat u dit op tijd kunt aangeven. De verpleegkundige kan u dan hulp en ondersteuning bieden.
- U kunt altijd gebruik maken van een po-stoel naast het bed.
Val door slecht horen in combinatie met loopproblemen of slecht zien
- Gebruik uw gehoorapparaat. Laat zo nodig de verpleegkundige het gehoorapparaat controleren.
- Laat uw gehoor en gehoorapparaat regelmatig controleren door een audicien.
Vallen door slechtziendheid
Een van de oorzaken van vallen is slechtziendheid. Wanneer u slechter ziet, kunt u opstapjes of omgeklapte vloerkleedjes over het hoofd zien. Ook het slecht kunnen inschatten van diepte kan ervoor zorgen dat u sneller valt. Slechtziendheid is het meest voorkomende zintuiglijke probleem bij ouderen. Veel ouderen en hun familieleden denken dat slechtziendheid bij het ouder worden hoort. Tot op zekere hoogte is dat ook wel zo, ouder worden gaat vaak samen met minder goed kunnen zien. Hoewel slechtziendheid van enorme invloed kan zijn op het dagelijkse leven van de oudere, wordt vaak geen hulp gezocht.
Wat kunt u doen als u thuis bent? uitklapper, klik om te openen
Wanneer u thuis valt, meldt dit dan aan uw huisarts. De huisarts kan zelf onderzoek doen en u eventueel doorsturen naar de valpolikliniek. Zij onderzoeken daar de oorzaak van uw val. De bevindingen worden met u besproken. Aan de hand daarvan kan een behandelplan opgesteld worden.
Hulpmiddelen
Thuis kunnen aanpassingen gemaakt worden om een veilige thuissituatie te scheppen. U kunt bijvoorbeeld denken aan het monteren van een douchestoel en handgrepen in de badkamer. Ook kunt u denken aan een antislipmat, een draagbaar alarmsysteem of een po-stoel naast uw bed. Wanneer u daar meer over wilt weten kunt u dit lezen in de ‘Val niet thuis’. Voor het regelen van hulpmiddelen, dient u contact op te nemen met een Rode Kruis winkel of uw huisarts. Ook kunt u terecht bij het WMO loket van de gemeente.
Meer informatie uitklapper, klik om te openen
Bartiméus
Iemand die slechtziend of blind is, heeft dezelfde behoeften als ieder ander mens. Eten, drinken, slapen, mensen om zich heen. Bartiméus wil de kwaliteit van leven voor mensen die slechtziend of blind zijn verbeteren.
Consument en Veiligheid
Bij Consument en Veiligheid werken ze aan het verbeteren van de veiligheid van de leefomgeving van mensen. Zij verzorgen in het kader van consumentenvoorlichting het thema veiligheid in en om huis.
Nederlandse Vereniging van Blinden en Slechtzienden
De NVBS is een landelijke vereniging van en voor mensen die slecht of niet meer kunnen zien. Samen zoeken naar oplossingen voor problemen, praten over de beperkingen, samen leuke dingen doen. Daaruit bestaat lotgenotencontact binnen de NVBS. Niemand is alleen met een visuele beperking.
Stichting Welzijn Ouderen
De medewerkers van Stichting Welzijn Ouderen (SWO) bieden informatie en advies over allerlei voorzieningen. Zij zorgen tevens voor bemiddeling en begeleiding bij het daadwerkelijk regelen van de voorzieningen.
Voorbeelden zijn thuishulp, personenalarmering, maaltijdvoorziening, activiteiten, cursussen, vervoer, hulpmiddelen of aanpassingen thuis. Meer informatie vindt u in uw gemeentegids.
Vragen uitklapper, klik om te openen
Als u na het lezen van deze informatie nog vragen heeft, dan kunt u deze stellen aan uw verpleegkundige, huisarts, fysiotherapeut of behandelende arts. De verpleegkundige kan u ook in contact brengen met maatschappelijk werk. Zij kunnen materialen voor thuis regelen, zoals een traplift. Of ondersteuning in psychosociale zorg geven, mocht u dit willen.
Wat hoort er bij dit onderwerp?
Contact uitklapper, klik om te openen
Hebt u vragen? Neem dan contact met ons op. Voor het maken van een afspraak hebt u een verwijzing nodig van de huisarts of specialist.
Polikliniek Geriatrie
De polikliniek is op werkdagen bereikbaar van 08.00 - 17.00 uur.
Voor een afspraak op de algemene polikliniek hebt u een verwijzing nodig van de huisarts of specialist.
Mocht u een afspraak hebben en verhinderd zijn, laat ons dit dan zo spoedig mogelijk weten, zodat wij de vrijgekomen afspraak kunnen gebruiken voor iemand anders.
Meer weten uitklapper, klik om te openen
Voor uitgebreide informatie kunt u de patiëntfolder doornemen.
Praktische informatie over een afspraak kunt u onder ‘Afspraken’ in het patiëntportaal Mijn UMC Utrecht vinden.