Wetenschappers van het UMC Utrecht zijn op zoek gegaan naar wat de gevolgen zouden zijn van een eventuele hiv-genezing voor mensen met hiv en voor mensen die kwetsbaar zijn voor hiv, maar nog geen hiv hebben. Dit is belangrijk, zodat zorgverleners zich kunnen voorbereiden op de dag dat een hiv-genezing werkelijkheid wordt.

Ofschoon er veel vooruitgang is geboekt bij de behandeling van hiv, kan hiv nog steeds niet worden genezen en heeft de ziekte nog steeds een grote impact op de kwaliteit van leven van mensen met hiv. Veel mensen met hiv ervaren stress die is gerelateerd aan het dagelijks gebruik van medicatie, het stigma dat om de ziekte hangt, het geheimhouden van de diagnose en schuldgevoelens. Daarnaast zijn veel mensen extra kwetsbaar omdat ze bang zijn om hiv op te lopen.

Het genezen van hiv is een onderwerp waar veel onderzoekers druk mee bezig zijn. Genezen van hiv is nu nog hypothetisch, iets waar mensen met hiv alleen van kunnen dromen. Echter, indien hiv daadwerkelijk zou kunnen worden genezen, wat zou er dan veranderen in het leven van mensen met hiv? Het antwoord op deze vraag is niet bekend, maar wel relevant om dat het zorgverleners zou helpen om zich voor te kunnen op de dag dat een hiv-genezing werkelijkheid wordt.

Normaler leven

Voor deze studie – die financieel werd ondersteund door het Aidsfonds - werden interviews afgenomen met mensen met hiv in Nederland én met mensen die kwetsbaar zijn voor hiv, maar geen hiv hebben. Deelnemers werden gerekruteerd met hulp van de Hiv Vereniging. Tijdens deze interviews werd besproken wat de gevolgen voor hen zouden zijn van een eventuele hiv-genezing. De studiegroep bestond uit 42 deelnemers (29 mensen met hiv en 13 mensen met een verhoogd risico op hiv) in de leeftijd van 24 tot 72 jaar. Van hen identificeerden er 26 als homoseksueel, 12 als heteroseksueel en vier als biseksueel.

“Er wordt veel gesproken over het langdurig onderdrukken van hiv, zonder hiv-remmers”, zegt onderzoeker dr. Kim Romijnders, die als gedragswetenschapper werkt bij het Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde van het UMC Utrecht. “Dit lijkt op de korte termijn een meer aannemelijke volgende stap in de behandeling van hiv. Echter, de deelnemers in onze studie waren erg duidelijk: alléén het volledig verwijderen van het virus uit het lichaam werd door hen gezien als een genezing”, vertelt Romijnders. “De deelnemers hoopten daarnaast dat een hiv-genezing de schaduw die hiv veroorzaakt kan verwijderen waardoor het leven weer normaler zou worden. Deelnemers keken uit naar een toekomst waar het niet meer nodig was om hiv te bespreken, het stigma zou verdwijnen, hiv-remmers niet meer nodig zijn en er meer seksuele vrijheid is.”

De volgende stap

Deze bevindingen zijn een mooie eerste stap, vinden de onderzoekers. “De volgende stap is het ontwikkelen van een vragenlijst om onze bevindingen te testen in een grotere groep deelnemers”, legt Romijnders uit. “Uiteindelijk willen wij ons voorbereiden op het succesvol implementeren van een hiv-genezing in de zorg”, zegt dr. Ganna Rozhnova, hoofdonderzoeker van de studie. Rozhnova zal de resultaten van de vragenlijst gebruiken om in een nieuwe studie een wiskundig model te bouwen dat kan berekenen wat voor een impact een mogelijke genezing zou hebben op de hiv epidemie in Nederland.

Publicatie

Romijnders KAGJ, de Groot L, Vervoort SCJM, Basten MGJ, van Welzen BJ, Kretzschmar ME, Reiss P, Davidovich U, Rozhnova G. The perceived impact of an HIV cure by people living with HIV and key populations vulnerable to HIV in the Netherlands: a qualitative study. Journal of Virus Eradication 2022;8(1):100066