Pathologie
Pathologie
Als aios (klinische) pathologie leer je met hoge mate van zekerheid een breed scala aan ziektebeelden te diagnosticeren middels cytologisch en histologisch onderzoek en zo nodig ook door obducties. Als aios dien je te beschikken over veel basale kennis en een goed analytisch denkvermogen. Denk eraan dat je weinig met patiënten omgaat. Er zijn momenteel 18 aios in opleiding binnen ons cluster.
Het vakgebied pathologie uitklapper, klik om te openen
In dit vak moet je beschikken over veel kennis, een goed analytisch denkvermogen en interesse in cellen en weefsels. Tijdens de opleiding ontwikkel je de expertise om via microscopisch onderzoek, al dan niet aangevuld met immunologische en DNA-analytische technieken, in weefsels een aanwezige ziekte te kunnen diagnosticeren. Pathologie is opgedeeld in drie deelgebieden: de cytologie, de histologie en de obductie. Een patholoog heeft nagenoeg geen direct patiëntencontact (uitgezonderd bij het verrichten van cytologische puncties), het materiaal wordt aangeleverd door de behandelend arts.
In dit materiaal leer je als aios met grote mate van zekerheid ziektes te diagnosticeren, zodat de behandelend arts adequate therapie kan instellen. De pathologie is vooral een “denk” vak, met veel mogelijkheden tot wetenschappelijk onderzoek en in principe regelmatige werktijden. Echter als je veel waarde hecht aan direct patiëntencontact is pathologie niet een voor de hand liggende keuze.
Brede problematiek
Het te onderzoeken materiaal kan variëren van losse cellen en weefselbiopten tot complete organen. De diagnostiek waarmee je te maken krijgt betreft het hele scala van ziektes die gekenmerkt worden door morfologische afwijkingen in cellen in de breedste zin van het woord. Aan het einde van de opleiding kun je bv met evenveel gemak met een gynaecoloog discussiëren over een ovariumtumor als met een hematoloog over een bepaalde vorm van een maligne lymfoom of met een dermatoloog over een dermatose. Pathologie is dus een heel breed en fascinerend vakgebied, ook al is het wel zo dat de grote hoeveelheid vereiste kennis er toe leidt dat de meeste pathologen zich extra specialiseren in een of meer deelgebieden van de pathologie.
Pathologie in het UMC Utrecht
Jaarlijks zijn er 2-3 instroomplaatsen voor de opleiding Pathologie in het UMC cluster. De opleiding is gebaseerd op een zogenaamd hybride systeem; ze wordt enerzijds gevolgd in thematische modules waarbij de focus van het werk ligt op het doen van klinische besprekingen en het onder toezicht beoordelen van revisies en consulten betreffende de thema’s binnen de module. Anderzijds wordt het dagelijkse werk (zowel de macroscopie als microscopie) willekeurig verdeeld over de aios zodat deze vanaf het begin van de opleiding blootgesteld worden aan het gehele scala aan pathologie. Een groot voordeel hiervan is dat men ook buiten de module de opgedane kennis kan onderhouden.
Kwaliteit en aandacht
In het UMC Utrecht wordt extra aandacht besteed aan de kwaliteit van obducties van zowel volwassenen als kinderen. Ook is de afdeling Pathologie van het UMC Utrecht het Nederlandse Surveillance Centrum voor Prionziekten. Dit betekent dat er obducties worden gedaan ter vaststelling van een mogelijke ziekte van Creutzfeldt-Jakob (CJD of vCJD) of andere erfelijke prion ziekten. Doordat er een gespecialiseerd kinderpatholoog werkzaam is op de afdeling, is er veel kennis aanwezig over perinatale pathologie en kinderpathologie. Met de komst van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie zal de kinderpathologie in Utrecht als enige afdeling pathologie in Nederland in de volle breedte uitgeoefend worden.
Op de afdeling heerst een open opleidingscultuur met laagdrempelige begeleiding voor aios. Het doen van wetenschappelijk onderzoek, eventueel uitmondend in een promotie, wordt waar mogelijk ondersteund.
Programma opleiding uitklapper, klik om te openen
De opleiding tot patholoog duurt 5 jaar, waarvan 6 maanden wordt ingevuld met wetenschappelijk onderzoek. De opleiding is opgebouwd uit modules en stages. Er zijn 8 modules van 3 maanden met ieder een aantal thema’s. De modules worden tweemaal in verschillende fasen van de opleiding doorlopen.
De modules zijn:
- Module 1: Obductiepathologie en Mammapathologie
- Module 2: Dermatopathologie en Endocriene pathologie
- Module 3: Gastrointestinale pathologie en Leverpathologie
- Module 4: Cytologie en Gynaecopathologie
- Module 5a: Perinatale pathologie, Neuropathologie, Musculaire pathologie, Oog-/ orbita pathologie
- Module 5b: Perinatale pathologie en Nefropathologie
- Module 6: Hematopathologie en Urologische pathologie
- Module 7: Cardiovasculaire pathologie en Long, pleura en mediastinale pathologie
- Module 8: Hoofd-hals pathologie, Bot- en gewricht pathologie, Weke delen pathologie, Moleculaire pathologie
Overige stages zijn:
- Verdiepingsstage jaar 4-5 (2 x 3 maanden of 1x 6 maanden)
- Wetenschappelijke stage (6 maanden)
Daarnaast zul je als aios ook betrokken worden bij het geven van onderwijs aan (medische) studenten.
Na de obductiestage draai je als aios in het UMC Utrecht mee in een dienstenschema (bereikbaarheidsdienst).
Er is altijd een patholoog op de achterhand.
Onderwijs, begeleiding en toetsing
Onderwijs en toetsing vindt bij voorkeur plaats op de werkvloer met ruimte voor feedback. Daarnaast is er maandelijks een middag cursorisch onderwijs met hieraan gekoppeld een toets. Voorts is er een landelijke voortgangstoets. Het afleggen van en internationale eindtoets wordt sterk gestimuleerd.
Affiliatieziekenhuizen
Gemiddeld 1 jaar van de opleiding zal in een regionaal centrum worden doorlopen. Het UMC Utrecht heeft een samenwerkingsverband met het St. Antonius ziekenhuis in Nieuwegein, Gelre Ziekenhuizen in Apeldoorn en het Diakonessenhuis in Utrecht.
Verdiepingsstage Pathologie uitklapper, klik om te openen
In het vierde/vijfde jaar is er ruimte voor een verdiepingsstage. Deze kun je opdelen in twee perioden van 3 maanden, of je kunt de stage 6 maanden aaneengesloten doorlopen.
Maak kennis met de opleidingsgroep uitklapper, klik om te openen
Opleider prof. dr. M.R. (Marijke) van Dijk
Plaatsvervangend opleider G.N. (Trudy) Jonges
Opleidingssecretaresse Annemieke Elbertse
Contact en vragen uitklapper, klik om te openen
Heb je een vraag over de opleiding Pathologie? Neem contact op met mw. Prof. dr. M.R. van Dijk
M.R.vanDijk-20@umcutrecht.nl
088-7556560 / sein 73336
088-7555555
Open sollicitatie uitklapper, klik om te openen
Als je in aanmerking wilt komen voor een opleidingsplaats Pathologie, kun je je open sollicitatie richten aan mw. prof. dr. M.R. van Dijk via M.R.vanDijk-20@umcutrecht.nl.
Per post:
Universitair Medisch Centrum Utrecht
T.a.v. Mw. Prof. dr. M.R. van Dijk
Afdeling Pathologie H04.312
Postbus 85500
3508 GA, Utrecht