Er bestaan een aantal aandoeningen waarbij vocht zich ophoopt tussen de longvliezen. Vochtophoping tussen de longvliezen kan de long in verdrukking brengen en daardoor benauwdheid veroorzaken.
Longvliezen
Rondom de longen liggen vliezen (pleura), die bestaan uit een binnen- en een buitenvlies. De pleuraholte is de laag tussen de longvliezen en de borstvliezen. In deze laag zit een klein beetje vocht, dit vocht zorgt ervoor dat de longen zonder wrijving kleiner en groter kunnen worden bij uit- en inademen. Als u een longziekte hebt, kan er te veel vocht of lucht tussen de longvliezen zitten. Een pleurapunctie is een prik tussen die vliezen. Tijdens deze punctie kan de arts bijvoorbeeld vocht of lucht wegzuigen.
Waarom een pleurapunctie?
Er zijn verschillende redenen waarom we deze behandeling uitvoeren:
Diagnostische pleurapunctie
Om te onderzoeken wat de mogelijke oorzaak is van het vocht tussen uw longvliezen.
Therapeutische pleurapunctie
Om zoveel mogelijk vocht weg te nemen en daarmee uw benauwdheid af te laten nemen.
Een combinatie van beide puncties.
Voorbereiding uitklapper, klik om te openen
U mag gewoon eten en drinken als u een pleurapunctie krijgt. Gebruikt u bloedverdunners (zoals sintrom, marcoumar, ascal, aspirine)? Overleg dan met uw longarts of u deze medicijnen mag innemen in de 24 uur voor het onderzoek.
Op de dag van uw afspraak meldt u zich in het UMC Utrecht bij de poliklinieken, receptie 8. Dit is de afdeling longfunctie.
Tijdens het onderzoek uitklapper, klik om te openen
Voor dit onderzoek gaat u op de rand van het bed of van de onderzoektafel zitten. U trekt uw bovenkleding uit. U zit licht voorover gebogen op de onderzoekstafel. De arts bepaalt vooraf de plaats waar er het beste geprikt kan worden. Dit gebeurt altijd met een echo onderzoek. Aan de hand van het echo onderzoek markeert de arts de prikplaats en desinfecteert uw huid op die plek met jodium of alcohol.
Diagnostische pleurapunctie
Scan de bovenstaande QR-code met uw telefoon om een animatie over dit onderwerp te bekijken.
Diagnostische punctie: de arts prikt (na een eventuele plaatselijke verdoving) tussen twee ribben tot in de laag tussen de vliezen. Wanneer er alleen vocht voor onderzoek afgenomen hoeft te worden, zuigt de arts het vocht op in een spuit.
Therapeutische pleurapunctie
Scan de bovenstaande QR-code met uw telefoon om een animatie over dit onderwerp te bekijken.
Therapeutische punctie: wanneer de arts meer vocht wil afnemen, plaatst deze na de prik een dun slangetje (katheter) tussen de longvliezen om zoveel mogelijk vocht af te kunnen nemen. Eventueel wordt dit slangetje aangesloten op een zuigsysteem om het verwijderen van het vocht te versnellen.
Als het nodig is, wordt ook dit vocht naar het laboratorium gestuurd voor onderzoek.
Duur van het onderzoek
Het onderzoek duurt ongeveer 10 tot 30 minuten. Hoe lang het precies duurt, hangt af van de hoeveelheid vocht die de arts afneemt en hoe snel de arts dit kan wegnemen.
Mogelijke complicaties
Bij iedere punctie kan het zijn dat u flauw valt als reactie op de prik en het afzuigen van het vocht. Bij het wegnemen van veel vocht, kan u kortademig worden met daarbij een hoestprikkel. Dit is een reactie op het uitzetten van de long. Dit duurt meestal maar even en verdwijnt weer vanzelf na de punctie.
Zeldzame complicaties zijn een klaplong of een bloeding
U gaat zitten op de rand van het bed. U trekt de bovenkleding uit. U krijgt een kussen op schoot en u mag voorover buigen. Er is dan meer ruimte tussen de ribben. Lukt dit niet dan mag u op het bed gaan liggen in een soortgelijke houding.
- Uw huid wordt gedesinfecteerd met jodium.
- De longarts brengt daarna een naald in (zie figuur 1). Door de borstwand, tussen de ribben door, tot in de ruimte tussen de longvliezen. Dit voelt aan als een ‘gewone bloedprik’. Sommige mensen vinden dit pijnlijk.
- Op de punctienaald wordt een spuit gezet. Daarmee wordt het vocht opgezogen.
- Het vocht weghalen bij een ontlastende punctie gebeurt langzaam en kost tijd.
- Er kan een hoestprikkel ontstaan die soms als vervelend wordt ervaren.
- Hierna verwijdert hij de naald weer.
- U krijgt een pleister op de plaats van de punctie. De pleister mag u na 24 uur verwijderen.
Na het onderzoek uitklapper, klik om te openen
Nazorg
Een pleister op de prikplaats dekt de wond af. Deze pleister mag u na 24 uur verwijderen.
Na het onderzoek moet u een half uur rustig aan doen. Dit wil zeggen dat u niet meteen weer gaat fietsen of gaat rennen.
Het kan zijn dat er na de punctie röntgenfoto's gemaakt worden om het effect van de pleurapunctie te kunnen beoordelen.
Uitslag
Na het onderzoek wordt er met u een vervolgafspraak gemaakt op de polikliniek. Uw eigen longarts bespreekt de uitslag van het onderzoek met u.
De patholoog onderzoekt het weggenomen vocht. Dit onderzoek duurt minimaal één week. Het weggenomen vocht wordt soms ook op kweek gezet. Deze resultaten zijn vaak pas na enkele weken bekend.
Contact uitklapper, klik om te openen
Polikliniek Longfunctieafdeling en Longbehandelkamer
De afdeling is bereikbaar van 08.00 - 17.00 uur.