Hypertone zoutinfusie-stimulatietest

Samen met uw arts hebt u besloten om te testen waarom u veel plast en dorst hebt. In deze folder kunt u aanvullende informatie over de hypertone zoutinfusie stimulatietest lezen. 

Algemene informatie

Verschillende systemen in het lichaam regelen hoeveel urine er wordt gemaakt. Een daarvan is de hypofyse, die werkt samen met de hypothalamus. Een andere belangrijke rol is voor de nieren.

De hypofyse is een klier die zich onder de hersenen bevindt. De hypothalamus stuurt de hypofyse aan en maakt tegelijk twee stoffen aan: copeptine en vasopressine. De hypofyse slaat deze stoffen op.

Als de hoeveelheid zout in uw bloed hoog is, geeft de hypofyse copeptine en vasopressine af. Tijdens de test geven we u een zoutinfuus. Een hypertone zoutinfusie is een medische behandeling waarbij een zoutoplossing met een hoge concentratie zout (natriumchloride) in de bloedbaan wordt toegediend. "Hypertoon" betekent dat de concentratie van de oplossing hoger is dan die van de lichaamscellen.

Met de test controleren we of uw hypothalamus genoeg copeptine en dus ook vasopressine aanmaakt. Copeptine is een stofje dat laat zien hoeveel vasopressine de hypothalamus maakt. We kunnen copeptine goed meten in het bloed.  Vasopressine is moeilijk te meten. Daarom gebruiken we bij deze test copeptine als een maat voor de hoeveelheid vasopressine in uw bloed.

Vasopressine en copeptine worden vanuit de hypothalamus naar de hypofyse gestuurd. Wanneer u dorst heeft, geeft de hypofyse vasopressine aan het bloed. Vasopressine gaat naar de nieren en helpt de nieren te bepalen hoeveel vocht ze moeten uitscheiden. Zo houdt het lichaam de balans van zouten en vocht in evenwicht. Een van die zouten in het bloed is natrium.

In de onderstaande afbeelding ziet u het verband tussen natrium, vasopressine en het vocht in ons lichaam.

Wanneer de hypothalamus of hypofyse niet goed werkt, is er te weinig vasopressine en copeptine. Dit zorgt ervoor dat u veel vocht uitplast. Hierdoor stijgt hoeveelheid natrium (zout) in uw bloed. Dit kan ervoor zorgen dat u veel dorst krijgt.

Te weinig vasopressine kan komen door:

• Een ziekte van de hypothalamus
• Een ziekte van de hypofyse, bijvoorbeeld na een operatie, een ernstig ongeluk of een ontsteking aan de hypothalamus of hypofyse.
• Het kan ook gebeuren dat het lichaam wel vasopressine en copeptine aanmaakt, maar dat het niet goed werkt in de nieren. Dan heeft u dezelfde klachten, zoals veel dorst en veel plassen.

We geven u een hypertoon zoutinfuus, waardoor de niveaus van vasopressine en copeptine in uw bloed zouden moeten stijgen. We meten dit na in uw bloed.

Voorbereiding uitklapper, klik om te openen

Hoe kunt u zich voorbereiden op de test?

U moet op de dag van het onderzoek nuchter zijn. Dat betekent dat u vanaf 12 uur in de avond niet meer mag eten en roken. U mag tot 2 uur voor het onderzoek, dus tot 6.00 uur ’s ochtends, nog wel water drinken. Daarna niet meer.  Wanneer u ‘desmopressine’ gebruikt, moet u dit in ieder geval 12 uur vooraf aan de test (en bij voorkeur 24 uur voor de test) stoppen.

Bent u zwanger of geeft u borstvoeding? Dan kunt u de test niet krijgen. Bespreek dit met uw dokter.

Tijdens het onderzoek uitklapper, klik om te openen

Hoe verloopt de test?

De hypertone zoutinfusie-stimulatietest vindt plaats op de dagbehandeling interne geneeskunde. U wordt rond 7:45 uur of 8:15 uur opgenomen op de dagbehandeling.  U meldt zich bij de secretaresse van de dagbehandeling. Daar krijgt u te horen op welke kamer de test wordt uitgevoerd.

Een verpleegkundige voert de test uit. U verblijft tijdens de test op een verstelbare stoel.

Ga zo nodig voor de test nog even naar het toilet. Tijdens de test mag u niet (rond) lopen, eten of drinken. Dit kan de uitslag van de test namelijk beïnvloeden.

De verpleegkundige weegt u, controleert uw bloeddruk en brengt in beide armen een infuus in. Een infuus wordt gebruikt om het hypertone zout toe te dienen, het andere infuus wordt gebruikt om bloed af te nemen.

De verpleegkundige controleert elke 30 minuten de natriumwaarde (zoutgehalte) in uw bloed.

Ook wordt het copeptine (zie aanvullende informatie) in uw bloed gemeten.

Afhankelijk van de natriumwaarde wordt het hypertone zoutinfuus beëindigd  of  weer hervat.

De toediening van het hypertone zoutinfuus duurt niet langer dan 3 uur.  

Als de beoogde natriumwaarde is bereikt, neemt de verpleegkundige bloed af en krijgt u een afgepaste hoeveelheid water te drinken. U heeft hier een uur de tijd voor. Tijdens dat uur krijgt u ook nog een oplossing  glucose 5% toegediend via het infuus. Hiermee zal de natriumwaarde in uw bloed weer normaliseren. Dit controleert de verpleegkundige nadien met een bloedafname.

Duur

De test duurt ongeveer 5 tot 6 uur.

Bijwerkingen

Tijdens de hypertone zoutinfusie stimulatietest kunt u last krijgen van:

• Dorst
• Misselijkheid
• Hoofdpijn
• Duizeligheid
• Algeheel niet lekker voelen

Hoe wordt de test afgerond?

De verpleegkundige verwijdert het infuus. Na de test kunt u weer normaal eten en drinken. Neem daarom iets te eten mee van thuis. U mag ook uw medicijnen weer innemen.

Na het onderzoek uitklapper, klik om te openen

U hebt geen nazorg nodig. U mag zelfstandig met de auto of het openbaar vervoer reizen.

We maken een nieuwe (telefonische) afspraak om de uitslag van de test met u te bespreken (ongeveer na 5 tot 6 weken).

Contact uitklapper, klik om te openen