Dikke darmkanker is – op huidkanker na – de meest voorkomende vorm van kanker. Toch krijgt het veel minder aandacht dan bijvoorbeeld borstkanker. “Daar ga ik wat aan doen”, zegt de nieuwe hoogleraar Miriam Koopman. Zij bekleedt de leerstoel ‘medische oncologie – dikke darmkanker’.
Sinds 2010 is
staflid in het UMC Utrecht. Wat haar al sinds haar opleiding – in Nijmegen – dwarszit, is dat aan fase 3-onderzoek (het klinische deel van het onderzoek) gemiddeld slechts vijf tot tien procent van de patiënten meedoet. “En dat zijn meestal ook de patiënten die er niet het allerslechts aan toe zijn. Hoe kunnen we onze richtlijnen nu baseren op zo’n klein percentage.”
Na een operatie
Tegelijkertijd wil je kunnen voorspellen wie baat heeft bij welke behandeling. Als voorbeeld noemt Miriam de behandeling voor mensen met darmkanker in stadium 3 na een operatie. “We weten dat bij 50 procent van hen de kanker terugkomt, maar we weten niet bij welke helft. Door met een extra chemokuur te behandelen is bij 20 procent te voorkomen dat het terugkomt. Bij 30 procent niet. Als je dus honderd mensen deze chemokuur geeft, was het eigenlijk bij vijftig niet nodig omdat de kanker niet terug zou komen, en bij dertig niet nodig omdat het bij hen niet werkt. Juist omdat het een behandeling is met nogal wat bijwerkingen wil je liefst van tevoren weten bij welke twintig het wél werkt.”
Beter inzicht
Allemaal redenen waarom Miriam zich heeft ingezet voor het onderzoeksproject prospectief landelijk colorectaal carcinoom cohort (PLCRC). “In PLCRC verzamelen we gegevens van zoveel mogelijk patiënten met dikke darm- of endeldarmkanker. Zo hopen we beter inzicht te krijgen in de factoren die van invloed zijn op het succes van de behandeling en kwaliteit van leven.”
Nieuwe studies
Zo ontstaat er een constant gevoede database waar weer allemaal nieuwe studies aan te hangen zijn. In dat cohort zitten al 27 ziekenhuizen, en 25 zijn met aansluiting bezig. Over een jaar zitten hier meer dan 50 ziekenhuizen met nu al meer dan 1600 deelnemende patienten en zo’n 15 substudies. Miriam beschrijft een van de substudies. “Bij sommige mensen die darmkanker hebben gehad, zweven kleine deeltjes tumor in het bloed. Uit recent onderzoek blijkt dat bij deze mensen de kanker terugkomt. Nu zijn we aan het onderzoeken of dit misschien de mensen zijn die baat hebben bij de aanvullende chemokuur. Het lastige is dat als er geen stukjes tumor rondzweven, je niet de conclusie kan trekken dat de kanker niet terugkomt. Dus met deze studie zijn we er nog niet, maar het is wel een stapje verder.”
Zorg en onderzoek
Volgens de nieuwe hoogleraar moeten we ervan af zorg en onderzoek als twee aparte dingen te zien. “Zorg, onderzoek en kwaliteit van zorg hebben alles met elkaar te maken en bevorderen elkaar. Dat moeten we meer in elkaar schuiven. Niet alleen wij, maar alle ziekenhuizen. Iedere patiënt die een ziekenhuis binnenstapt moet zich realiseren dat we op basis van de zorg aan hem of haar de zorg aan anderen beter kunnen maken. Toestemming voor het delen van gegevens voor onderzoek moet er gewoon bij horen.”
Verder lezen?
Lees meer over darmkanker op umcutrecht.nl
