Als patiënt op een veilige manier vanuit huis videobellen met je arts. Je familieleden in Groningen of Maastricht mee laten luisteren. Je uitslagen real-time bekijken of achteraf toch nog online een vraag stellen via e-consult aan je dokter, zonder naar het ziekenhuis te hoeven komen. Het patiëntportaal Mijn UMC Utrecht was al innovatief, maar door corona is deze zorg op afstand sterk toegenomen.
“Sinds corona heeft ons patiëntportaal een enorme groei doorgemaakt. Vanaf de maand mei 2020 tot nu zien we dit in alle cijfers terug”, vertelt Anne-Marthe Kroon, product owner van het patiëntportaal Mijn UMC Utrecht. Waar patiënten en artsen het portaal aan de voorkant gebruiken, is zij achter de schermen eindverantwoordelijk. “Naar schatting gebruikt 25 procent van onze patiënten het patiëntportaal Mijn UMC Utrecht. Vooral het gebruik van videoconsult stijgt nog steeds, dat komt echt door corona. Deze crisis versnelt heel veel.”
Wat is het patiëntportaal
In het UMC Utrecht werken patiënten en zorgverleners samen aan de beste zorg. Het patiëntportaal Mijn UMC Utrecht, waarmee het UMC Utrecht sinds 2015 werkt, speelt hierbij een belangrijke rol. Iedere patiënt van het UMC Utrecht heeft met een DigiD direct toegang tot zijn eigen (medische) gegevens in het patiëntportaal. Patiënten kunnen zich voorbereiden op een gesprek bij de arts én eenvoudige regeldingen op afstand doen. Zoals een e-consult vanuit huis, het starten van een videoconsult, herhaalrecept aanvragen of uitslagen bekijken. Dit is real-time, dus de resultaten van bijvoorbeeld het bloedprikken of de longfoto zijn net zo snel door de patiënt in te zien als de arts.
Patiënt en arts waarderen zorg op afstand
Met het patiëntportaal was het UMC Utrecht al innovatief, maar door corona is deze vorm van zorg op afstand in een sneltreinvaart gekomen. Want hoe kun je als ziekenhuis in coronatijd veilige zorg blijven leveren? “Door corona kunnen onze artsen niet meer blijven werken zoals daarvoor, hebben ze meer patiëntcontact op afstand. Ook patiënten zijn voorzichter en kiezen zij soms liever voor een online consult met hun arts”, vertelt Anne-Marthe. “In theorie is ons patiëntportaal nu zo ingericht, dat je veel minder vaak in het ziekenhuis hoeft te zijn om toch de juiste zorg op afstand te krijgen. Dat begint al bij het centraal inschrijven na je doorverwijzing. Dat hoeft niet meer aan de balie, maar volledig digitaal via het portaal.”
Nieuw: videoconsult
Ook het videoconsult heeft een enorme vlucht genomen. Het patiëntportaal speelt hierin een belangrijke rol. Zo kun je de afspraak voor een videoconsult terugvinden in het portaal en ook de link om het videobellen met je arts op te starten. “Bijkomend voordeel is dat je je partner of familieleden kunt uitnodigen om erbij te zijn, zij krijgen dan via het portaal een link. Denk aan ouders die gescheiden zijn, maar op deze manier toch samen kunnen luisteren naar het gesprek met de arts, zonder fysiek samen te hoeven komen. Ook heb je geen reistijd of hoef je geen verlof op te nemen voor een afspraak met je arts.” Ook artsen zien voordelen. Bij de afdeling genetica is het videoconsult een uitkomst in familieonderzoek naar erfelijke aandoeningen. Genetici kunnen de gesprekken met familieleden in alle delen van het land online veel makkelijker voeren.
Nieuw: Digitaal machtigen voor je kind
Voor jonge patiënten in het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ) is nu ook het inschrijven en machtigen van ouders/verzorgers volledig gedigitaliseerd. De cijfers laten zien dat kinderen en jongeren het patiëntportaal vooral gebruiken voor uitslagen en afspraken en ook de verslagen van de arts. “Juist voor het WKZ en de kindzorg is er door het machtigingenproces veel veranderd. Nu kunnen ouders voor hun kinderen via de website een machtiging aanvragen en is het binnen een werkdag geregeld. Ging het in het laatste kwartaal nog om 3.000 machtigingen in totaal, in januari 2021 waren dit er al bijna 2.000. De aantallen lijken dus te verdubbelen”, zegt Anne-Marthe.
Het hele consult draait om het kind
Niet alleen onder genetici is videobellen een succes. “Een kinderarts uit het WKZ gaf een mooi voorbeeld waarin zij eerst de ouders sprak via videoconsult. Vervolgens heeft zij een fysiek consult met het kind. Doordat zij alle input al van de ouders had gekregen, kon zij zich volledig op het kind richten. Zo draaide het hele consult om het kind.” Toch vinden artsen video-overleggen ook intensiever dan een fysiek consult.
Op mijn laptop
De chronisch zieke Dorien is 18 jaar en ook lid van de Kinderraad in het WKZ. Het patiëntportaal gebruikt zij al een tijdje. Vanwege haar leeftijd ging ze afgelopen jaar over van de kindzorg in het WKZ naar volwassenzorg in het UMC Utrecht. “Het patiëntportaal gebruik ik vrij regelmatig, met name voor uitslagen of om te kijken wanneer mijn afspraken in het ziekenhuis zijn”, vertelt Dorien. “Tot ik een jaar of 14 was maakte ik amper gebruik van het portaal, na die leeftijd werd het gebruik steeds meer. Ik log gewoon in op mijn laptop en dat werkt altijd goed. Ik vind het wel belangrijk dat er supervisie is door ouders of verzorgers, van kinderen tot en met 15 jaar, om zo misverstanden en problemen te voorkomen.”
Inzetten op ondersteunen in digitale zorg
De verwachting is dat videoconsult en digitale zorg op afstand ook na corona blijft bestaan. Toch ziet Anne-Marthe ook uitdagingen: “In Utrecht zijn er zo’n 30.000 laaggeletterden. Ook onder onze eigen patiënten is een grote groep niet digitaal vaardig.” Juist voor deze groep patiënten werkt het UMC Utrecht aan extra ondersteuning. Ook is er altijd een papieren route en een fysieke patiënthelpdesk, waar je aan de balie geholpen wordt. “Innovatief hebben we de zorg op afstand goed voor elkaar, er kan veel in het portaal. Nu moeten we als ziekenhuis inzetten op het ondersteunen en meenemen van al onze patiënten in digitale zorg.”
De hele maand februari vindt de Slimme Zorg Estafette plaats. Tijdens deze estafettemaand, die helemaal in het teken staat van digitale innovaties in de zorg, staat elke week slimme zorg in een andere regio van Nederland centraal. Van 8 tot 12 februari is dat regio Utrecht.
