Het UMC Utrecht heeft Nynke Boonstra per 1 februari 2022 benoemd tot hoogleraar Verpleegkunde in de Geestelijke Gezondheidszorg. Het hoogleraarschap, dat valt onder het speerpunt Brain, is een unieke samenwerking tussen de faculteit geneeskunde van de Universiteit Utrecht en opleidingsinstelling GGZ-VS. ‘Door wetenschappelijk te onderbouwen wat de intrinsieke waarde is van het werk van verpleegkundigen, wordt het serieus genomen.’
In Nederland is de infrastructuur voor verpleegkundig onderzoek op GGZ-gebied nog beperkt, terwijl het een grote groep patiënten en verpleegkundigen betreft. De leerstoel Verpleegkunde in de Geestelijke Gezondheidszorg is gericht op het verbeteren van de zorg van patiënten met een ernstige psychiatrische aandoening. Nynke Boonstra gaat onderzoeken welke vormen van geestelijke gezondheidszorg nodig zijn om binnen dit domein waardegedreven zorg te realiseren. Herstelbevordering, het vergroten van veerkracht en patiëntparticipatie zijn daarbij belangrijke thema's.
Bij het ontwikkelen van nieuwe interventies voor de eindgebruiker kan co-creatie, waarbij patiënt en verpleegkundige samenwerken aan nieuwe interventies, van grote waarde zijn. De leerstoel kan op deze manier bijdragen aan de integratie van patiëntenparticipatie in het dagelijkse verpleegkundige werk binnen alle lagen van zorgorganisaties. In eerste instantie zal Boonstra zich richten op onderzoek binnen de GGZ-verpleegkunde, maar haar onderzoeksbevindingen kunnen de verpleegkunde dus ook in de breedte vooruithelpen.
Academische top
Nynke Boonstra is de allereerste verpleegkundig specialist GGZ die in Nederland tot hoogleraar is benoemd. Ze blijft onderwijs en onderzoek combineren met directe patiëntenzorg in de GGZ. Als eerste vrouw op deze positie vertegenwoordigt ze de academische top van een beroepsgroep die voor tachtig procent uit vrouwen bestaat. Ze is een rolmodel dat laat zien dat ‘carrière maken aan het bed’, de wens van veel ambitieuze studenten en verpleegkundigen, mogelijk is.
Boonstra werkt als praktiserend verpleegkundig specialist bij KieN, een aanbieder van een specialistische zorg op maat voor mensen met een psychosegevoeligheid, en als lector bij NHL Stenden hogeschool. Ze werkte negen jaar als opleider van verpleegkundig specialisten bij GGZ Friesland. Vanuit deze ervaring kan ze als geen ander de brug slaan tussen de alledaagse praktijk en de wetenschap.
Object en subject
Boonstra’s onderzoek richt zich op preventie, veerkracht en herstel. Dit ligt dicht bij het deskundigheidsgebied van de verpleegkundig specialist GGZ. Boonstra: ‘Waar een psychiater zich veelal richt op de ziekte en genezing, leert een verpleegkundige de patiënt omgaan met de gevolgen van de ziekte: wat kan er nog wel? Hoe kan de ziekte begrepen worden en betekenis krijgen in het narratief van de patiënt zelf? Hoe wordt hij weer eigenaar van het eigen leven? En welke verpleegkundige behandelingen en interventies zijn daarbij behulpzaam?’
Psychiatrische patiënten spelen zelf een actieve rol in hun herstel en het onderzoek dat Boonstra doet is inclusief. Patiënten zijn niet alleen object van studie, maar ook subject. Zij maken deel uit van een stuurgroep, denken mee over de onderzoeksmethode en schrijven mee aan publicaties. ‘Door wetenschappelijk te onderbouwen wat de intrinsieke waarde is van het werk van verpleegkundigen, wordt het serieus genomen,’ aldus Boonstra. ‘En wie serieus wordt genomen wordt gehoord, erkend en beloond.’ Bovendien geven de onderzoeksresultaten verpleegkundigen woorden om te vertellen wat ze doen: ‘wie wil dat er geluisterd wordt, moet eerst beter leren vertellen.’
Foto: Rein Rijke Zoutfotografie