Op 17 augustus staan 2.00 getransplanteerde atleten uit 50 landen aan de start van de World Transplant Games. Onder hen golfer en niergetransplanteerde Frank. “Laatst zat ik in oranje sporttrui in de bus en raakte met een medepassagier in gesprek over orgaandonatie. Op zo’n moment roep ik meteen: doe het gewoon, leg je keuze vast!”

Als enige uit het gezin van vier kinderen kreeg Frank (60) de erfelijke nierziekte, waaraan zijn moeder jong overleed. “Waarom je zo’n nierziekte krijgt, geen idee. Op mijn dertigste kwam ik er bij toeval achter tijdens een huisartsbezoek. Het bleken cystenieren. Toen stortte mijn wereld in. Ook omdat je weet dat het in de familie voorkomt en hoe het kan gaan. Je krijgt allerlei gekke gedachtes: wie wil mij nou nog?”

Ik vond dat ik het haar moest zeggen
Frank kwam onder halfjaarlijkse controles op de afdeling nefrologie. Naast zijn baan als studentendecaan reisde hij veel om de wereld te zien. Toen ontmoette hij zijn toekomstige vrouw. “Ik vond dat ik het haar moest zeggen, zodat ze zelf kon kiezen of ze bij me wou blijven. Weggaan zou ik haar overigens niet kwalijk nemen.” Ze bleef en zij trouwden. “We hebben geen kinderen gekregen. Dat wilde ik niet vanwege de erfelijkheid van deze ziekte. Gelukkig zaten we meteen op een lijn.” Dankzij de controles en medicijnen kon de ziekte uitgesteld worden en hoefde Frank niet te dialyseren. “Op zich ging het leven lekker.”

Knallende koppijn
Tot september 2010. Knallende koppijn. Franks huisarts vertrouwde het niet en stuurde hem per taxi naar de spoedeisende hulp van het UMC Utrecht. “Ik vond het nog zonde van het geld en wilde gewoon gaan fietsen.” Maar dan had Frank het niet naverteld. In het ziekenhuis volgde een spoedopname, hij bleek twee aneurysma’s in zijn hoofd te hebben. “Nog nooit ben ik zo blij geweest, toen ik na de operatie wakker werd en leefde.”

Maar door deze optater gingen Franks nieren achteruit. Hij werd vermoeid, had het midden in de zomer steenkoud, kon niets meer proeven. Dialyse hing hem boven het hoofd. “Bij toeval sprak ik een collega op het werk, die vertelde dat ze een tijdje verlof nam om haar man een nier te geven. Zo bijzonder, ik heb het ’s avonds meteen aan mijn vrouw verteld. Nooit had ik kunnen vermoeden, wat die toen zei. ‘Ik ga jou een nier geven’. Na een jaar onderzoek bleken we een match. Een van de mooiste momenten in mijn leven.”

Je hebt je leven terug
Voor de niertransplantatie werkten Franks nieren nog maar een paar procent, hij zag grauw, viel regelmatig in slaap achter zijn pc omdat hij niet meer kon. “Op de eerste dag na de operatie had ik enorme zin in een gehaktbal, die had ik in jaren niet geproefd. Smaak, conditie, lichaamstemperatuur, alles functioneerde weer. Wat een verschil, je heb je leven terug.” Ook zijn vrouw herstelde snel van haar operatie. Beiden zijn onder de indruk van de behandeling in het UMC Utrecht. “Bij nefrologie is het zo goed: ongedwongen en gastvrij. Dat heb je ook nodig, als je daar al vanaf je dertigste komt.”

Nu ziet Frank zijn nefroloog twee keer per jaar, de uitslagen zijn goed. Hij werkt weer vier dagen. “Controle blijft spannend, ik ben vooraf erg zenuwachtig; voel opeens allerlei pijntjes. Ik heb beperkingen met reizen, sommige landen zijn gevaarlijk qua hygiëne. Als getransplanteerde volg ik het dieet van een zwangere vrouw; ik mag bijvoorbeeld geen rauwe vis. En niet in de zon, vanwege risico op huidkanker door de medicijnen. Daar houd ik me strak aan. Van mijn vrouw heb ik zoiets kostbaars gekregen, daar wil ik met respect mee omgaan.”

Tweede leven na orgaandonatie
Ook de golfsport pakte Frank weer op. Via stichting Sport en Transplantatie golft hij regelmatig met getransplanteerden en hun partners. “Vanuit de stichting willen we laten zien dat er een tweede leven is na orgaandonatie. We hopen dat mensen hun keuze voor of tegen orgaandonatie vastleggen en die ook kenbaar maken aan familie en vrienden. Daar komt bij dat sporten sowieso goed voor je is, met een goede conditie blijf je ook positief van geest.”

Om donorregistratie onder de aandacht te brengen, coördineert de stichting elke twee jaar de Nederlandse deelname aan de World Transplant Games, waaraan 2.000 getransplanteerde atleten uit 50 landen meedoen. “Ik ga met mijn lieve donor naar Newcastle, oranje sportpak aan. Tijdens de opening in het stadion, helemaal á la Olympische spelen, lopen ook de orgaandonoren mee. Mijn vrouw dus ook, ik geniet nu al van dat moment.”