Hartzorg met Hart voor Duurzaamheid

In het UMC Utrecht zetten we een grote stap richting duurzamere zorg. We zijn trots op het succesvolle resultaat van een pilot waarin we cardio katheters hergebruiken. Hiermee zijn we het eerste centrum in Nederland dat op deze innovatieve manier herverwerking toepast.

“We delen actief kennis over de aanpak en resultaten, omdat we hopen dat veel andere ziekenhuizen deze duurzame stap ook kunnen zetten. Dit past perfect in onze ambitie om koploper te zijn in duurzame, toekomstbestendige zorg”, aldus Ilja Said-de Lang, hoofd van de afdeling Hartkatheterisatiekamers en Hartbewaking in het UMC Utrecht. 

Flexibele buisjes in het hart 

Cardio katheters zijn kleine, flexibele buisjes die in het hart worden ingebracht om ziekten te diagnosticeren of te behandelen. Tot voor kort waren deze katheters altijd wegwerpartikelen. Dat betekent dat ze na één keer gebruiken werden weggegooid. Maar in lijn met de Green Deal 3.0, waarin we ons als zorgsector richten op maximaal circulair werken en het verminderen van afval en grondstofgebruik, is op de afdeling Hartkatheterisatiekamers (HCK) van het UMC Utrecht gezocht naar een duurzamer alternatief. 

Van wegwerp naar hergebruik  

Al sinds 2017 onderzochten HCK-zorgverleners de mogelijkheden voor herverwerking. Dankzij wetswijzigingen in 2022 werd dit mogelijk, en in 2024 startten ze de pilot samen met partner Vanguard AG, een Europese specialist in medische "remanufacturing": het herstellen van gebruikte medische hulpmiddelen tot de functionaliteit en veiligheidsstandaarden van nieuw materiaal. Extra pluspunt: Vanguard is een van de eerste bedrijven die herverwerking van medische hulpmiddelen met CE-markering aanbiedt. Een belangrijke markering, want het CE-merkteken geeft aan dat een product voldoet aan de eisen van de Europese Unie rond veiligheid, gezondheid en milieu.  
   
In de nieuwe werkwijze worden de katheters na gebruik verzameld, uitgebreid gecontroleerd op kwaliteit, gereinigd en gesteriliseerd en opnieuw gecertificeerd voor hergebruik. Gemiddeld kunnen ze vier keer opnieuw gebruikt worden. Zo verminderen we afval en besparen we kosten, zonder concessies te doen aan de veiligheid en kwaliteit van zorg. 

Samen sterk door innovatie en teamwork 

De pilot is een mooi voorbeeld van samenwerking tussen verschillende disciplines binnen het UMC Utrecht: van artsen en verpleegkundigen tot inkoop en logistiek. Volgens Ilja Said-de Lang, hoofd HCK en CCU, vraagt dit initiatief vooral om motivatie, lef en een innovatiegerichte mindset. “Het succes van dit project komt door het draagvlak onder onze gebruikers en het doorzettingsvermogen van ons multidisciplinaire team. Samen maken we de zorg groener en slimmer.” 

Hoe nu verder? 

Na de succesvolle pilot is besloten om deze werkwijze in het UMC Utrecht voort te zetten en de samenwerking met Vanguard te continueren. “We onderzoeken momenteel mogelijkheden voor herverwerking van andere medische hulpmiddelen, vooral binnen de cardiologie en chirurgie, zoals ultrasone scharen. Dit doen we ook in regionaal en landelijk verband, om zo ervoor te zorgen dat Vanguard nieuwe instrumenten aan het herverwerkingsassortiment kan toevoegen.”  

Op weg naar een circulaire zorgpraktijk 

De herverwerking van cardio katheters is een belangrijke tussenstap richting volledig herbruikbare medische hulpmiddelen. Het laat zien dat circulaire zorg haalbaar is, ook als de markt nog niet volledig klaar is om single use producten te vervangen. Met deze pilot leveren we in het UMC Utrecht een concrete bijdrage aan de Green Deal 3.0, die streeft naar maximaal circulaire zorg in 2050.