Clozapine
Clozapine
Clozapine in plasma
| Synoniemen: | Leponex, Zaponex |
| Afnamevoorkeur | EDTA-buis/2 ml, roze dop (E2) |
| Afnamevolume: | Gewenst 1,0 ml bloed Minimaal 0,5 ml bloed |
| Afnamecondities: | Bloed afnemen 12 uur na laatste inname/voor de gift (dalspiegel), na bereiken steady state (ca. 6 dagen na start/dosiswijziging[4]) |
| Verzendcondities: | Kamertemperatuur |
| Bewaarconditie: | Plasma; -20°C |
| Methode: | LC-MS/MS |
| Bepalingsfrequentie: | Eén keer per week op dinsdag (overnacht, uitslag is woensdagochtend bekend) Materiaal dient op de bepaling dag voor 13:00 uur op het laboratorium aanwezig te zijn |
| Monsterontvangst: | Centrale Balie (G.03.330) Balie Apotheek (D.00.313) |
| Verzendadres: | UMC Utrecht Klinisch farmaceutisch en toxicologisch laboratorium HP D.00.204 Heidelberglaan 100 3584 CX Utrecht |
| Contactpersoon: | Kim van der Elst, Laboratoriumapotheker Dienstdoende laboratoriumapotheker 088-75 744 88 |
| Referentiewaarden: | Therapeutisch: 350 - 700 µg/L Toxisch: > 1000 µg/L |
| Klinische betekenis: | Clozapine spiegels kunnen bij dezelfde dosis een grote variatie vertonen en er is een relatie tussen respons en spiegel, daarom worden patiënten op geleide van TDM ingesteld. [4,6] Daarnaast worden spiegels gemeten bij non-respons, verdenking op bijwerkingen, geneesmiddelinteracties, vermoeden intoxicatie, doormaken infectie, starten/staken met roken, controle therapietrouw en monitoring bij hoge doseringen (>600 mg/dag).[1,2,3,4] Clozapzine wordt bij voorkeur eenmaal daags voor de nacht ingenomen [6], maar wordt bij hogere doseringen (>200mg) ook wel over meerdere giften verdeeld [7]. |
| Aanvullingen: | Halfwaardetijd: 12 uur (6-26 uur). Actieve metaboliet (= desmethylclozapine) heeft een zwakkere en kortere werking dan Clozapine. Over de bepaling van deze metaboliet bestaat discussie [4]. Infectie tijdens gebruik van clozapine kan gepaard gaan met een sterke spiegelstijging van clozapine en de mogelijkheid van een clozapine-intoxicatie, zich uitend in een delirium en convulsies. [4] Roken induceert CYP1A2. De clozapine dosering moet bij sommige patiënten tot 50% verhoogd worden om adequate spiegels te verkrijgen. Stoppen met roken kan stijging van de clozapinespiegel veroorzaken, met mogelijk convulsies als gevolg [4]. Clozapine serum spiegels >350 µg/L leiden tot grotere therapie-respons, alhoewel respons ook kan optreden <350 µg/L [4,6]. |
| Referenties: | [1] Mitchell PB, Therapeutic drug monitoring of psychotropic medications. Br. J. Clin. Pharmacol. 2001 52 Suppl 1:45S-54S [2] Kronig MH et al, Plasma Clozapine Levels and Clinical Response for Treatment-Refractory Schizophrenic Patients. Am. J. Psychiatry 1995 Feb;152(2):179-82 [3] Van der Zwaag C et al, Response of Patients With Treatment-Refractory Schizophrenia to Clozapine Within Three Serum Level Ranges. Am. J. Psychiatry 1996 Dec;153(12):1579-84. [4] TDM monografie NVZA Clozapine; geraadpleegd op 08/03/2019 [5] Toxicologie monografie: Clozapine; geraadpleegd op 08/06/2020 [6] Clozapine plus werkgroep, richtlijn voor het gebruik van clozapine (2013); geraadpleegd op 12/04/2021 [7] Informatorium medicamentorium, KNMP kennisbank, clozapine, geraadpleegd op 12/04/2021 [8] Procyshyn RM et al. Clozapine administered once versus twice daily: does is make a difference? Medical Hypotheses 2014:82;225–228 |
| Laatst herzien: | 22/08/2023 |
| Kwaliteitssysteem: | ISO 15189 (M219), KF.TDM.02 |